COĞRAFYA KAVRAMLAR SÖZLÜĞÜ


  • Jeoloji: Yer bilimidir. Latince geos(yer) ve logos(bilim) sözcüklerinden türetilmiştir. Jeoloji diğer tüm pozitif bilimler gibi dinamiktir, geçmiş, şu an ve zamanı kapsayan sürekli değişen ve diğer bilimlerle bağlantılı olan bir bilimdir. Yer kabuğunu oluşturan birimlerin, bileşimin, yeryüzü ve yerkabuğunun oluşumundan bugüne kadar geçirdiği ve halen de geçirmekte olduğu fiziksel, kimyasal ve biyolojik evreleri araştırır. Jeoloji, doğada oluşmuşve oluşmakta olan tüm olayları bilimsel açıdan ele alıp inceler. Dünyamızda ve ülkemizde ilginç jeolojik oluşumlar vardır. Bunlardan bazıları; Dalga Kaya-Avustralya, Pamukkale Travertenleri-Türkiye, Peribacaları-Türkiye, Antilop Kanyonu-ABD, Erebus Dağı Buz Kuleleri-Antarktika...
  • Yer kabuğuna en yakın ve en uzak nokta: Genelde Everest Dağı'nın, Dünya'nın en yüksek noktası olduğu bilinir. Bu doğrudur fakat yer kabuğu dikkate alındığında Dünya'nın en yüksek noktası  Ekvador'da bulunan "Chimborazo Dağı"dır. Dünyamızın şeklinin tam bir küre olmadığını, ekvatordaki yarıçapının kutuplardaki yarıçapından büyük olan bir elips olması sebebiyle, 1°  güney enleminden bulunan Chimborazo Dağı’nın yerkabuğundan yüksekliği 6.384.557 metre, 29° kuzey enleminde yer alan Everest Dağı’nın yüksekliği ise 6.382.414 metredir. Yani Everest Dağı’ndan 2 km daha yüksekliğe sahip olan Chimboraza Dağı, yerkabuğundan taşküreye doğru en yüksek noktadır.
  • Jeoloji kendi içerisinde birçok uzmanlık alanına ayrılır. 
  1. Genel Jeoloji 
  2. Mineraloji- Petrografi
  3. Maden yatakları- Jeokimya
  4. Uygulamalı Jeoloji 







  • Potamoloji: Akarsu bilimidir. Potamoloji’nın alanı büyük ır­makların incelenmesinden, derelerin ve ge­çici su akıntılarının incelenmesine kadar uzanır. Bu bilim dalı, akarsuların rejimi beslenmeleri, akım değişmeleri, sel-su taşkınları, sulama ve ulaştırmaya yarama dereceleri, enerji sağlama imkânları ve akarsu süprüntüsü gibi konuları inceler. 
  • Akarsular dünyamızda önemli bir yer kaplar. En fazla Asya kıtasında bulunmaktadırlar. 
  • Türkiye'de bulunan akarsular, akışı düzgün olmayan akarsulardır.
  • Yaz ve ilkbahar aylarında taşıdıkları su miktarı oldukça farklıdır. 
  • Onun için taşımacılık alanında akarsularımızdan yararlanma olanağı çok azdır. 
  • Klimatoloji: Geniş sahalarda, uzun yıllar devam eden atmosfer olaylarının ortalamalarını tespit ederek, iklim bölgelerini ve karakterlerini inceleyen bilim dalına klimatoloji denir. Bununla ilginelen bilim insanına klimatolog denir. Atmosferin özellikle alt katmanlarında meydana gelen hava olaylarının oluşumunu ve değişimini nedenleriyle inceler ve kısa dönemli tahminler yapmayı amaçlar. Matematik, coğrafya, istatistik ve fizikten yararlanır.
  • Doğa Olayları ve İklimle İlgili İlginç Bilgiler 
  • Dünya'nın Güneşten aldığı enerji miktarı, 100 milyonun üzerinde eletrik santralinin ürettiği enerji miktarına eşittir.
  • Doğu Yarımküredeki tropikal siklonlara "tayfun" denir. Çince taifung kelimesinden gelen bu sözcük "büyük rüzgar" anlamına gelmektdir. 
  • "Everest Dağı" ismini 1852'de ekibiyle buranın Dünyanın en yüksek dağı olduğunu keşfeden İngiliz dağcı Sir George  Everest'ten almıştır. 
  • Dünya atmosferine bir günde giren akanyıldız(göktaşı) sayısı 75.000.000 civarındadır. 
  • Çok yağış alan tropikal bölgelerde sel baskınlarından korunmak için evler yüksek direkler üzerine kurulur. 
  • Sahra çölündeki "siroko" rüzgarı buradaki kumları kaldırarak uzak mesafelere taşınmasına neden olur. Bu durum uzak mesafelerde, örneğin İngiltere ve İsviçre gibi ülkelerde kızıl renkli kar ve yağmur yağışlarına neden olmuştur. 
  • Tropikler arası dışındaki bölgelerde yağışlar genelde kar olarak başlar alçaldıkça ısındığından dolayı yağmura dönüşür.
  • 1859 yılındaki güneş fırtınaları o kadar kuvvetliydi ki oluşan kuzey ışıkları Roma'dan bile gözlendi. 

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

COĞRAFYANIN İLKELERİ(PRENSİPLERİ)

KATASTROFİZM(KIYAMET KURAMI)

NÜFUS COĞRAFYASI