COĞRAFYA KAVRAMLAR SÖZLÜĞÜ DEVAMI...
Vejetasyon: Bitki coğrafyasıdır. Yeryüzündeki bitki örtüsünün dağılışını ve bu dağılışa etki eden etmenleri ve çevre ile olan ilişkileri inceleyen ve araştıran bir bilim dalıdır. Dünyamızda iklim relief toprak, jeolojik jeomorfolojiye göre bitki toplulukları yeryüzünde yayılmıştır. Misal olarak kuzeyden güneye doğru tundra zonu, iğne yapraklı zonu, karışık orman zonu, step zonu, çöl zonu, tropikal orman zonu şeklinde yayınlanmıştır.
Bitki örtüsü erezyonu önler. Türkiye'nin iç kısımlarındaki karasal iklim bölgelerinde olduğu gibi bitki örtüsünün tahrip edildiği yerlerde yoğun erozyon oluşur. Bu durumu engellemek için ağaçlandırma çalışması yapılır.
Botanik, Klimatoloji, Jeomorfoloji ve Pedoloji bitki coğrafyasının yardımcı bilimleridir. Bitkilerle ilgili Botanikten, İklimle ilgili klimatolojiden destek alır. Pedoloji bitkilerin yetişme alanı olan toprağı inceleyen bilimdir. Bitki dağılışını etkileyen yükselti ve bakı gibi yer şekilleri için jeomorfolojiden destek alır.
Bitki coğrafyası, botanik bilimi ile karıştırılmamalıdır. Botanik bilimi bitkilerle tek tek ilgilenir.Bitki coğrafyası ise bitki toplulukları ile ilgilenir.
Pedoloji: Toprak bilimidir. Toprağın yapısını, oluşumunu, dağılışını inceler. Toprakların fiziksel, kimyasal ve biyolojik özellikleri ile dağılımını inceler. Leomorfoloji'nin alt gruplarından bir tanesidir. Pedoloji ile ilgilenen bilim insanına "pedolog" denir.
- Üst kalitede 2,5 santimetre kare büyüklüğünde bir toprağın oluşması en az 500 yıl alıyor.
- Bir yemek kaşığı büyüklüğündeki toprağın içinde dünyadaki insan sayısından daha fazla canlı organizma bulunur.
- Bilim insanları topraksız tarımın mümkün olduğunu belirtseler de uzun vadede başarısız olacağı düşünülüyor.
- Kayaların aşınması ve topraklaşmasıyla ortaya kil dediğimiz zengin bir toprak türü çıkmaktadır.
- Topraktaki her metrekarede çıplak gözle görülemeyen milyarlarca bakteri vardır.
- Dünyadaki yaşam için bu kadar önemli olan bir şeyi yani toprağı korumak için elimizden gelen her şeyi yapmalıyız ve toprağı verimsizleştirmemeliyiz.
Limnoloji: Tatlı suların fiziksel, kimyasal ve biyolojik durumlarını inceleyen bilim dalıdır. Hidrografya'nın alt dalıdır. Doğal veya yapay göl ve göletlerin fiziksel , kimyasal niteliklerini inceler.
Oseonografya: Okyanus bilimidir. Okyanusların ilişkide olduğu ekosistemleri inceler ve bununla birlikte kimyasal ve fiziksel süreçleri de inceler. Oşinografide geleneksel olarak dört alt çalışma alanı vardır: fiziksel, kimyasal, jeolojik ve biyolojik oşinografi. Disiplinlerarası bir bilim dalıdır.
OKYANUSLAR HAKKINDA UZAYDAN DAHA AZ BİLGİYE SAHİBİZ, PEKİ YA NEDEN?
Okyanuslar hakkındaki bilgimiz, uzay hakkındaki bilgimizle kıyaslanınca oldukça az kalıyor. 1969 yılından beri uzaya 12 insan gönderildi fakat okyanusun en derin bölümü olan Mariana Çukuru'na 3 insan gidebildi. Ve Dünya'nın yaklaşık %71'ini kapsayan okyanusların %95'i hala keşfedilememiştir.
İnsanlar uzayın keşfini neden okyanusların keşfinden daha büyük bir hedef olarak görüyorlar? Belki de keşfin rahatlığıyla alakalı olabilir. Uzay gemisine sahip olmak ya da uzayda keşifler yapmak kolay bir şey değildir. Fakat 50 büyük yolcu uçağı üzerindeymiş gibi bir basınç altında okyanus tabanını keşfetmeye çalışmak da kolay değildir. Okyanuslar uzaya göre oldukça oldukça karanlık ve umutsuz bir şekilde belirsizdir.
- Bilim insanlarına göre dünya üzerinde yaşayan tüm canlıların %80'i okyanuslarda yaşıyor.
- Bütün okyanuslar içinde en geniş olanı Pasifik Okyanusudur. Dünya yüzeyinin yaklaşık 1/3'ünü Pasifik Okyanusu kaplar.
- Dünyadaki suyun %97'si okyanuslardadır. Ortalama derinlikleri 3000 metredir.
- Bilim insanları tuz oranına bakarak okyanusların yaşı ile ilgili tahminlerde bulunabiliyorlar. Okyanusların yaşı 500 milyon ile 1 milyar arasında değişiyor.
- Dünya üzerindeki tüm volkanik aktivitelerin %90'ı okyanus tabanlarında gerçekleşmektedir.
- Okyanus dibinde güneş ışığı olmadığından bitki yok, yani her şey etten oluşuyor.
- Dünya'daki okyanuslarda 20 milyon ton altın bulunmaktadır.
Yorumlar
Yorum Gönder