COĞRAFYANIN İLKELERİ(PRENSİPLERİ)

  Her bilim, çalışmalarını yaparken kendine özgü metot ve ilkelere göre hareket eder. Coğrafya bilimi de doğal çevreyi ve insan ilişkilerini incelerken 3 temel ilkeye göre hareket eder. Bunlar; nedensellik, karşılıklı ilgi(bağlılık), dağılış ilkeleridir.

Nedensellik: Coğrafya bilimi bazı bilimlerde olduğu gibi olayların neden ve sonuçları üzerinde durur. Örneğin Mersin'de yetişen portakal, Sivas'ta yetişmez bunun sebebi Mersin'in kışları ılıman olması, Sivas'ta ise kışların çok sert geçmesi ve don olaylarının sık görülmesidir.
  Coğrafi bir olayın anlatımında öncelikle şu soruların cevaplarının bulunması gerekir:

• Olay neden böyle olmuştur?
• Olay ne zaman böyle olmuştur?
• Ne gibi çözüm önerileri vardır?
• Bu olayın sonucunda neler ortaya çıkmıştır?
• Sorunlar karşısında çözüm önerileri neler olabilir?
• Olayı oluşturan etmenler hangileridir? 

Karşılıklı İlgi(bağlılık): Coğrafya biliminin incelediği olaylar nedenleri ve sonuçları bakımından karmaşık olaylardır. Bu nedenle coğrafi olaylar incelenirken, aralarındaki bağlantılar göz önünde bulunmalıdır. Örneğin rüzgarın basınçla, doğal bitki örtüsünün iklimle, yağışın nemle arasındaki bağlantıların olduğu gibi.

Dağılış: Dağılış ilkesi coğrafyayı diğer bilim dallarından ayırır. Coğrafya bir olayın sadece neden sonuç ilişkilerini araştırmaz, olayların yayılış sahası sınırlarını da gösterir. Coğrafyanın vazgeçilmez araçlarından haritanın ortaya çıkmasında dağılış ilkesinin etkisi vardır. 

     Dağılış ilkesi coğrafyanın konusunun belirlenmesi için önemlidir. dağılımı yapılabilen her türlü olgu veya olay coğrafyanın inceleme ve araştırma konusu içindedir. Yer şekillerinin, suların, iklim tiplerinin, yer üstü ve yer altı kaynaklarının, insanların, ekonomik faaliyetlerin yeryüzündeki dağılışlarını inceler. 

   Coğrafyada bir konunun veya olayın dağılışı belirtilirken dikkat edilmesi gereken en önemli nokta yayılış biçimlerinin ayrı ayrı ifade edilmesidir. 

• Yatay Dağılış: Harita üzerinde gösterilmesidir. Örneğin, tarım alanlarının Türkiye'deki haritasından tarım alanlarının nerede bulunduğu, yüz ölçümlerinin ne kadar olduğu hakkında bilgiler anlaşılabilir. 
• Dikey Dağılış: Harita üzerinde eşyükselti eğrilerini kullanarak dikey dağılış gösterilebilir. Türkiye Fiziki haritasından ülkemizdeki bir yerin yüksekliği saptanabilir.
• Zamanda Dağılış: Belirli zaman aralığında elde edilmiş veriler bir grafik üzerinde gösterilir. 2000 – 2010 Yılları arasındaki Türkiye ‘nin kırsal ve kentsel dağılışı zamanda dağılış ilkesi ile açıklanır.